Maand: oktober 2019

De blijde verwachting van hun kindje sloeg om in groot verdriet. Kleine Bram stierf in de baarmoeder en kwam enkele dagen later veel te vroeg, levenloos ter wereld. Samen met de ouders besprak ik het welkom heten en afscheid nemen van Bram. Met een wateropbaring werd het mogelijk om het kleine mannetje te verwelkomen, hem vast te houden en te koesteren. En tegelijkertijd afscheid van hem te nemen. Voor Nelli (5) was het een bijzondere ervaring. Zij maakte kennis met haar broertje Bram en noemde hem Bram ‘doodje’. “Mag ik hem meenemen naar school en aan onze juf laten zien?” Dat leek de ouders niet zo’n goed idee. De ouders betrokken hun dochtertje, zij zongen samen liedjes en lazen haar voor uit ‘De kikker en het vogeltje’.

Het werd een klein afscheid in familiekring, aan huis. In de lichte, zonnige kamer deelde Nelli waxinelichtjes uit, ieder stak een kaarsje aan. Ook deelde zij steentjes uit; op dat steentje kon ieder een woord schrijven. Een woord van verbinding met dit kleine mensje. Zittend in de kring zong vader samen met Nelli een liedje voor Bram en moeder las een zelf geschreven gedicht voor. Familieleden werden uitgenodigd om wat te zeggen en het jongste zusje sprak een paar ontroerende woorden over het verlies van Bram. Daarna viel het even stil. Naast mij priemde opeens een vingertje in de lucht: “Ik wil wat zeggen. Ik heb een hartje en als ik dat aan je geef, dan mag je wat zeggen”. Het hartje werd doorgegeven, Nelli opende onze harten. Lieve woorden volgenden, ogen vol tranen met verstilde woorden.

Na het voorlezen van ‘De Kikker en het vogeltje’ vertrokken we naar het grafje. Nelli liep voorop naast mij met haar tasje vol zacht gekleurde papieren vlindertjes. Het kistje werd in het graf geplaatst en Nelli deelde de vlindertjes uit om mee te geven in het grafje. “Nu wordt Bram ‘doodje’ begraven maar gelukkig krijgt hij een heleboel vlindertjes mee” klonk de heldere kinderstem naast mij. De steentjes werden in een kring op het gesloten grafje gelegd als een teken van verbondenheid. Kleine Bram was voor altijd aanwezig in het hart van deze familie.

Taboe: iets waarover men niet praat.
Tijdens het uitvaartspreekuur loopt een dame enkele keren langs het tafeltje waar ik mij heb geïnstalleerd voor het spreekuur. Na enige aarzeling stapt ze richting het tafeltje en neemt ze onopvallend plaats op een van de stoelen. “Ik heb eigenlijk een vraag, mijn zus is erg ziek, zij zal niet beter worden. Maar ik weet niet zo goed wat ik moet doen”. Haar zus is alleenstaand en zij, het jongere zusje zal alles moeten regelen voor de uitvaart.

Ik luister en stel vragen. Ze vertelt over haar zus, hoe ze leeft, woont, haar interesses. We bespreken de mogelijkheden voor een kist, over soorten en prijzen, over mogelijkheden voor een bijeenkomst in het zaaltje in het flatgebouw waar haar zus woont en over een technische crematie daarna. Ik noem voorbeelden van uitvaarten waarbij mensen kozen voor een eigen sfeer. Mensen vinden het belangrijk om zelf inhoud en vorm te geven aan het afscheid. Zoals een afscheid op een bij hen passende locatie en het in kleine kring op een later tijdstip begeleiden naar een crematorium voor de crematie. “O, ik wist niet dat dit zo kon, dat je zelf iets mocht kiezen.”
Ja, dit zou zeker meer bij haar zus passen. Al pratende vertelt zij meer over zichzelf en de berusting van het naderende einde.
Nu alles is genoemd, is er stof tot nadenken. Enigszins opgelucht staat ze op en vervolgt zij haar weg.

Uitvaart blijft voor veel mensen een lastig onderwerp om te bespreken.

Weten wat er kan en mag, en welke kosten men kan verwachten geeft duidelijkheid en rust. Maak gerust een afspraak voor een kosteloos oriënterend gesprek.